Uluslararası Af Örgütü, bu yıl yayımladığı “Bırakın nefes alalım” başlıklı raporda, Vietnam’daki ifade özgürlüğünü ele aldı. Rapora göre, Vietnam’da barışçıl konuşma sistematik olarak bastırılıyor. Google, Youtube ve Facebook hükümetlerle işbirliği yaparak "coğrafi kısıtlamalar" yapıyor.
İnsan hakları ihlalleri dünya üzerinde artış gösterirken, Uluslararası Af Örgütü bir yenisini daha duyurdu. Kurumun, bu yıl yayımladığı “Bırakın nefes alalım” başlıklı rapor, Vietnam’daki ifade özgürlüğünü ele alıyor. Rapora göre, Vietnam’da barışçıl konuşma sistematik olarak bastırılıyor.
Vietnam’da Facebook ve YouTube gibi platformlarda devlet yetkilileri tarafından eleştirilen içerikler sansürleniyor.
Raporunda içeriklerin “coğrafi engellenmesini” araştıran Uluslararası Af Örgütü; kullanıcıların içeriklerinin “demokratik özgürlükleri kötüye kullanma” gibi suçlar da dahil olmak üzere belirsiz bir şekilde ifade edilmiş yerel yasalar altında sansürlendiğini saptadı. Ayrıca, Facebook ve YouTube içeriklerinin “coğrafi olarak” engellendiği de kayıtlara geçti. İçerikler, Vietnam’daki platforma erişen herkes için görünmez hale geliyor.
SAYISIZ ÖRNEK VAR
Tayland’a sığınmak isteyen aktivist Nguyen Van Trang, mayıs 2020’de gönderilerinden birinin “yerel yasal kısıtlamalar” sebebiyle sansürlendiğini bildirdi. Sonrasında ise Facebook’da paylaşmak istediği Komünist Parti üyelerinin adlarını içeren her gönderisi engellendi. Durumla ilgili şunları söyledi: “Facebook’a olan inancımı yitirdim, bu yüzden artık çok fazla gönderi paylaşmıyorum. Facebook hesabınızı büyütmek, demokrasi tutkularınızı gönderip yazmak için yıllarınızı harcadığınızı düşünün, ama sonra tek bir kolay hareketle, Facebook yıllar boyunca yaptığınız tüm çalışmaları siliyor.”
Gazeteci Truong Chau Huu Danh ise aynı dönemde paylaştığı içeriklerinin, Haziran ayında kaybolduğunu fark etti.
ONLİNE PLATFORMLAR SUÇ ORTAĞI OLMAKLA İTHAM EDİLİYOR
Uluslararası Af Örgütüne göre, şirketler bu sansürlemeye izin vererek suç ortağı oluyor. Rapor, hükümete bağlı bazı kurumlar, gündelik medya kullanıcılarını taciz etmek için online platformlarda sofistike kampanyalar uyguladığını belirtiyor. Uluslararası Af Örgütü Kampanyalar Bölge müdür yardımcısı Ming Yu Hah konuyla ilgili şunları söyledi: “Bugün bu platformlar sansürcülerin, askeri siber birliklerin ve devlet destekli trollerin avlanma yeri haline geldi. Platformlar sadece bunun olmasına izin vermiyor, giderek daha fazla suç ortağı oluyorlar.”
ULUSLARARASI AF ÖRGÜTÜ: FACEBOOK’UN SİZE SÖYLEMEDİĞİ BİR ŞEY VAR…
Af Örgütü basını Twitter hesabında bir dakikalık bir video yayınladı. Video’yu “Facebook’un size söylemediği bir şey var…” başlığı ile paylaştı. Kurum video içeriğinde şunlara yer verdi: Siyaset ya da insan haklarıyla ilgili bir şey yayınlasanız ve Facebook onu kaldırsa? Yolsuzluk işkence ya da polis şiddeti çağrısında bulunsanız ve paylaşımlarınız kaybolsa? Vietnam’daki 64 milyon insan için işte Facebook bu şekilde. Video içeriğinde yapılan baskının son verilmesi çağrısında bulunuldu. Vietnam İnsan Hakları savunucusu Duong Van Thai kısıtlamalara tepki gösterdi. Thai, “Sesimiz susturulursa, insan hakları için nasıl mücadele edebiliriz?” dedi.
Geçen Kasım ayında Facebook, Vietnam’daki yerel yasalara göre içerik kısıtlamalarının arttırdığını açıkladı. Ekim ayında ise Vietnam Enformasyon Bakanı Nguyen Van Trang Hung devlet medyasında “kötü bilgi, parti, ve devlet aleyhine propaganda” nın kaldırılmasına ilişkin uyumun her zamankinden daha yüksek olduğunu söyledi. Bakan, Facebook ve YouTube’un sahibi olan Google’ın sansür taleplerine yüzde 95 itaat ettiğini belirtti.
Uluslararası Af Örgütü Facebook ve Google’ın insan haklarına saygı gösterme sorumluluklarının olduğunu söylüyor. Vietnam’da 2020 yılında sosyal medya faaliyetleri nedeniyle birçok kişi tutuklandı.
