Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani 15 anlaşma imzaladı. Türkiye-Katar ticari ilişkileri ne durumda? İki ülke arasındaki ticaret hacmi ne kadar? Katar'ın Türkiye'deki yatırımları neler?
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani gözetiminde 12, toplamda 15 anlaşma imzalandı. Peki, Türkiye-Katar ticari ilişkileri ne durumda? İki ülke arasındaki ticaret hacmi nedir? Katar’ın Türkiye’deki yatırımları neler?
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile 11 milyar dolarlık doğrudan yatırım ve 5 milyar dolarlık swap (dolar-TL takası) anlaşmasına imza atan Cumhurbaşkanı Erdoğan iki gündür Katar’da temaslarını sürdürüyor. 7 Aralık 2021 tarihinde Katar ile 15 farklı anlaşmaya imza atan Erdoğan’a Katar ziyareti boyunca eşlik eden Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu da Katarlı mevkidaşı Sheikh Bandar bin Mohamed bin Saud al-Thani ile bir araya geldi. Kronos’un edindiği bilgiye göre, Kavcıoğlu ile Katarlı mevkidaşı 17 Haziran 2018 tarihinde imzalanan swap (döviz-TL takası) anlaşmasını masaya yatırdı. İki isim daha önce yapılan anlaşma çerçevesinde işlem tutarının kademeli olarak önce 20 milyar dolara, akabinde 25 milyar dolara kadar çıkarılması için teknik çalışmalara başlama kararı aldı.
TÜRKİYE VE KATAR ARASINDAKİ TİCARET HACMİ 2018 YILINDA ZİRVEYE ÇIKTI
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, Katar ve Türkiye arasındaki ticaret hacmi 2018 yılında zirveye çıktı. Söz konusu yılda iki ülke arasındaki ticaret hacmi 1.6 milyar doları aştı. Ankara ve Doha arasındaki ticari ilişkilerin canlandığı 2018 yılından bu yana ticaret hacminde düşüş söz konusu. Koronavirüs pandemisinin de etkilediği ticari ilişkiler sonucu 2021 yılında iki ülke arasındaki ticaret hacmi 1.3 malyar dolar seviyelerinde seyrediyor.
Türkiye’nin Katar’a ihraç ettiği kalemlerin zirveye çıktığı yıl ise 2019 oldu. Türkiye, 2019 yılında Katar’a yaklaşık 1.3 milyar dolarlık ürün ihraç etti. Aynı yıl Katar’dan 311 milyon dolarlık ithalat gerçekleşti. Henüz 2021 yılının tamamlanmadığı dikkate alındığında, Ocak-Aralık aylarında Türkiye, Katar’a 873 milyon 494 bin dolarlık ürün ihraç etti. 2021’de Katar’dan ithal edilen ürünlerin tutarında da belirgin bir artış söz konusu. Türkiye, 2021 yılında Katar’dan 471 milyon dolarlık ürün ithal etti.
TAVUKTAN MEDYAYA KADAR BİRÇOK YATIRIM
Türkiye ile Katar arasındaki dostluk ilişkileri ekonomik ilişkilere de bir hayli yansıyor. Özellikle son 5 yıldır önemli ekonomik yatırımlar yapan Katar’da Emir’in annesi bile Türkiye’de dönüm dönüm araziler topluyor. Katar’ın Türkiye’deki yatırımlarına karşılık, Türkiye de Katar’da 17 malyar dolar değerinde 146 inşaat projesi gerçekleştirdi.
Katarlı şirketler Türkiye’de özellikle finans, medya, gıda ve perakende sektörüne yaptıkları yatırımlar ve kurdukları ortaklıklarla gündem oldular. Katar Ulusal Bankası (QNB), Türkiye’de işlem yapan Finansbank’ın yüzde 99.81’lik hissesini 2015 yılında 2.9 milyar dolara satın aldı. Yinen finans sektöründe, ABank’ın yüzde 71’ini 460 milyon dolara satın alan Commercial Bank of Qatar, 2016 yılının sonunda aynı bankanın tüm hisselerinin sahibi oldu.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Türkiye’de Süper Lig’in yayıncı kuruluşu olan Digitürk’ü Katar merkezli beIN Media Group, 1.2 milyar dolarlık bir bedelle satın aldı. Aynı firma, uzun yıllardır yayın ihaleleri konusunda Türkiye’de eleştirilerin odak noktası oldu. Türkiye’de kanatlı hayvanlar sektöründe en büyük firmalarından biri olan Banvit’in yüzde 79.5’lik hisseleri Brezilya-Katar ortaklığındaki TBQ Foods’a devredildi.
BOYNER GRUBU’NDA DA PARMAKLARI VAR
Katar merkezli Mayhoola fonu, Altınyıldız, YKM, Ay Marka, Beymen ve Boyner Büyük Mağazacılık ve giyim firmalarını künyesinde bulunduran Boyner Grubu’nun yüzde 30.7’lik hisselerini 885 milyon dolara devraldı. Türkiye’nin otomotiv devlerinden biri olan BMC’nin yüzde 50’lik hisseleri ise 2017 yılında Katar Silahlı Kuvvetleri Endüstri Komitesi’ne satıldı.
KATAR EMİRİ’NİN ANNESİ KANAL İSTANBUL’UN ROTASINDA ARAZİ SATIN ALDI
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed el-Sani’nin annesi Şeyha Moza bint Nasır el-Missned, 2018 yılında 100 bin lira sermaye ile Triple M Gayrimenkul Turizm Ticaret Anonim Şirketi’ni kurmuştu. Şeyha Moza, gayrimenkul şirketini kurduktan 1,5 ay sonra Kanal İstanbul güzergahında 44 dönüm arazi satın aldı. Gayrimenkul değerleme uzmanları, Triple M Gayrimenkul’ün alım yaptığı tarihte bölgede metrekare birim fiyatının 300 lira seviyesinde olduğuna dikkat çekerek arazinin 12-13 milyon lira bedelle satın alınmış olabileceğini ifade etti.
