Rusya’nın Ukrayna’yı işgâlinin 100. günü: Savaşta son durum ne?

Dünya, 24 Şubat 2022 tarihinde gözlerini Avrupa topraklarındaki işgâl ve savaş ile birlikte açtı. Daha önce Kırım’ı işgâl eden Rusya’nın gözü başta Donbas olmak üzere Ukrayna topraklarındaydı. Rusya’nın ani saldırısı sonrası bütün dünya şaşkına döndü. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky, Perşembe günü erken saatlerde televizyona çıktı ve Rusya lideri Vladimir Putin’in Ukrayna’ya karşı askeri harekât yetkisi verdiğini bütün dünyaya bildirdi. Zelensky, Avrupa’ya ise tüm Avrupa’nın ‘her şeyi yakabilecek’ bir savaşın eşiğinde’ olduğunu hatırlattı. Rusya’nın Ukrayna topraklarını işgâlinden üzerinden tam 100 gün geçti. Peki, son yılların en kapsamlı savaşında bugünkü durum ne?

FOTOĞRAF: ARIS MESSINIS / AFP

Milyonlarca kişinin ülkesini terk etmesine, yüzlerce kişinin hayatını kaybtmesine, küresel anlamda ekonomik krizlere, ürün tedariklerinde sıkıntılara, enerji fiyatlarının yükselmesine kadar birçok olumsuz olaya neden olan Rusya-Ukrayna savaşında 100. gün geride kalmak üzere ve iki ülke de tutumundan taviz vermiyor. Rusya’nın savaş suçları işlediği Ukrayna topraklarında kış sonunda başlayan, ilkbahar boyunca devam eden  bir savaşın muhasebesi henüz yok.

FOTOĞRAF: DANIEL LEAL / AFP

ZELENSKY: ZAFER BİZİMDİR

Rusya- Ukrayna savaşı 100. gününde devam ederken, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky yeni bir açıklama yaptı. Rusya’nın saldırılarını sürdürdüğü 100 günde de hiçbir hedefine ulaşamadığını savunan Zelensky, “Mücadelemizde 100’üncü gün. 100 gündür yılmayan bir ruh. Bu süre zarfında düşman herhangi bir stratejik hedefine ulaşamadı. Bunun yene güçsüzlüğünü sivil altyapıya ve insanlara kaydırdı. Bu 100 günlük süreçte Ukrayna kimsenin inanamayacağı şeyi yaptı. Dünyanın en büyük ikinci ordusunu durdurduk. Topraklarımızın bir kısmını geri kazandık ve düşmanı püskürtmeye devam ediyoruz. Ukrayna’yı ayakta tutan ve savunmaya devam eden herkese teşekkür ederim. Zafer bizimdir” ifadelerini kullandı.

ON BİNLERCE UKRAYNALI ASKERE GİTTİ

Savaşın başladığı tarihten itibaren vatandaşlarına ‘Orduya katılın’ çağrısında bulunan Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky’in sözlerine on binlerce Ukraynalı destek oldu. Savaşın 3. gününde insanlar askerlik şubelerine, belediyelere askere gidebilmek ve topraklarını koruyabilmek için başvuruda bulundu. The Guardian’a açıklamalarda bulunan tarih öğrencisi Kyrylo Demchenko, askerliğe başvuran on binlerce gençten sadece biri. Kendisine hemen bir silah verildiğini ve başkent Kiev’in kenarında yer alan bir otoyola gönderildiğini söyleyen Kyrylo Demchenko, “Savaşın müziğini hatırlıyorum, bombalı saldırılar, silahların ateşlenmesi. Takip mermilerini hatırlıyorum, uçtuklarında parlıyorlar. Uçaksavar füzelerini hatırlıyorum. Kısa, ayrı ayrıntıları hatırlıyorum.” ifadelerini kullanıyor.

Ukrayna’dan Almanya’ya gelen sığınmacı sayısı 727 bin olarak açıklandı.

UKRAYNA NÜFUSUNUN NEREDEYSE YÜZDE 25’İ ÜLKESİNİ TERK ETMEK ZORUNDA KALDI

Savaşın 100. gününe girilirken Ukrayna topraklarını terk eden kişilerin sayısı da 14 milyona ulaştı. Birleşmiş Milletler’in (BM) verilerine göre, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana 14 milyondan fazla insan evlerini terk etmek zorunda kaldı. Bunların 6 milyondan fazlası komşu ülkelere sığındı.

Yine BM’nin verilerine göre, iki ülke arasında savaşın başladığı günden bu yana en fazla Ukrayna vatandaşına kapılarını açan ülke Polonya oldu. Resmi rakamlara göre, Polonya, Rus işgalinin başlamasından bu yana yaklaşık 2,6 milyon Ukraynalı mülteciyi kabul etti. Ukrayna’nın komşu ülkesi olan Polonya, aynı zamanda Ukrayna vatandaşlarına da en fazla oturum veren ülke konumunda. Bu alanda Polonya’nın ardından İtalya ve Çekya geliyor.

FOTOĞRAF: BÜLENT KILIÇ / AFP

FOTOĞRAF: BÜLENT KILIÇ / AFP

UKRAYNA’NIN EN BÜYÜK DESTEKÇİSİ ABD OLDU: HANGİ ÜLKE NE KADAR ASKERİ YARDIMDA BULUNDU?

İki ülke arasında yaşanan savaşta Batılı ülkeler Rusya’nın karşısında yer alırken, Ukrayna’ya da askeri yardım göndermeye devam ediyor. Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü (IfW Kiel), ülkelerin Ukrayna’daki savaş için yaptıkları askeri harcamaları açıkladı. Birçok ülke Ukrayna’ya askeri destek gönderirken, bazıları da ülkelerini terk etmek zorunda kalan Ukraynalılara kapılarını açtı. Ukrayna’ya en fazla askeri destek veren ülke ise ABD oldu. Savaşın başından sonuna kadar Rusya karşıtı politika izleyen ABD, Ukrayna’ya 4,77 milyar dolarlık askeri yardımda bulundu.

IfW Kiel’in verilerine göre, ABD’nin ardından Ukrayna’ya en fazla askeri yardımda bulunan ülke ise Estonya oldu. Estonya’nın diğer tüm Avrupa ülkelerinden fazla harcama yapması dikkat çekerken, Baltık ülkesi Ukrayna için toplam 240 milyon dolarlık askeri harcama yaptı.

YAPTIRIMLARIN GÖLGESİNDEKİ RUSYA: DÜNYADA EN FAZLA YAPTIRIMIN UYGULANDIĞI ÜLKE

21 Şubat’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Donetsk ve Lugansk’taki ayrılıkçı bölgeleri bağımsız olarak tanıması ve Rus birliklerinin bölgeye gitmesini emretmesinin ardından batılı ülkeler harekete geçti.Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başladığı günden itibaren batılı ülkelerin neredeyse tamamı Rusya’ya karşı yaptırımlar uyguladı. Spordan ekonomiye, kültürden turizme kadar birçok alanda yaptırımlara maruz kalan Rusya, dünyada en çok yaptırımın uygulandığı ülke unvanını ele geçirdi. Dünyanın en iyi veri analiz sitelerinden Castellum, Rusya’ya uygulanan yaptırımları 22 Şubat 2022 öncesi ve sonrası olarak ayırdı.

Castellum’un verilerine göre, Rusya’ya 22 Şubat tarihinden itibaren toplam 7 bin 845 yaptırım uygulandı. Son yaptırımların merkezinde ise Rus petrolü ve enerji kaynakları vardı. Avrupa ülkelerinin liderleri, hafta içi yapılan ve Rusya’dan alınan petrolü yüzde 90 azaltma kararı aldı. Rusya’nın savaş başlamadan önceki yaptırım sayısı ise 2 bin 754 idi.

FOTOĞRAF: DIMITAR DILKOFF / AFP

HANGİ ÜLKE NE KADAR YAPTIRIM UYGULADI?

Castellum’un verilerine göre, Rusya’ya en fazla yaptırım uygulayan ülke İngiltere oldu. Savaşın başladığı tarihten itibaren, İngiliz hükümeti Moskova’ya karşı toplamda bin 124 adet yaptırım uyguladı. Bu alanda İngiltere’nin ardından İsviçre geliyor. İsviçre, Rusya’ya yöneli yaptırımlarını tam gaz sürdürürken, uygulanan yaptırım sayısı ise bin 105’e ulaştı.

AB ülkeleri de listenin üstünde yer alıyor. Enerjiden spora kadar birçok alanda Rusya’ya karşı yaptırım uygulayan AB ülkeleri, 3 Haziran 2022 tarihi itibariyle 951 tane yaptırım kararı aldı.

RUS DİPLOMATLAR ÜLKELERDEN KOVULUYOR

Rus birliklerinin Ukrayna’da işlediği savaş suçlarının ve Bucha kentinde birçok sivilin katledilmesinin ardından, Avrupa ülkeleri düzinelerce Rus diplomatın sınır dışı edildiğini duyurdu. Statista’nın verilerine göre, dünyada en fazla Rus diplomatın sınır dışı edildiği ülke Polonya oldu. Savaşın başladığı tarihten itibaren Ukrayna’nın yanında olan AB ülkesi, 45 Rus diplomatı sınır dışı etti.

Bu alanda Polonya’yı Almanya takip ediyor. AB’nin ekonomi devi ülkesi Almanya’da ülkeden gönderilen Rus diplomatların sayısı 41’e ulaştı.

FOTOĞRAF: ARIS MESSINIS / AFP

SAVAŞ SONRASI ENFLASYON ORANLARI TARİHİ SEVİYELERE ULAŞTI

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında küresel ölçekte ekonomiler zarar görmeye başladı. Koronavirüs salgınından ağır yaralar alan Avrupa ülkeleri, çıkan savaşın ardından hem enerji konusunda hem de ürün tedariğinde ciddi sıkıntılarla boğuşuyor. Bu ülkeler arasında Türkiye de yer alıyor. Uzun yıllardır neredeyse bütün ekonomik göstergelerde negatif görüntü çizen Türkiye’de enflasyon oranları son 24 yılın zirvesine ulaşarak yüzde 73,5 olarak açıklandı.

Sadece Türkiye değil, Avrupa’da birçok ülke enflasyon oranlarında tarihi zirveleri gördü. Bu ülkelerin başında ALmanya geliyor. Son yılların en yüksek enflasyonu ile mücadele eden Almanya’da da tüketici fiyatlarındaki yükseliş devam ediyor. Eurostat’ın verilerine göre, Almanya’da mayıs ayındaki enflasyon yüzde 8,7 ile AB ortalamasının üstünde seyretti. Ukrayna’ya en fazla destek veren ülkelerden biri olan Estonya, AB’de enflasyon konusunda zirvede yer alıyor. Estonya’da mayıs ayında tüketici fiyatları yüzde 20,1 olarak gerçekleşti.

‘DÜNYANIN EN BÜYÜK İKİNCİ ORDUSUNU DURDURDUK’: RUSYA VE UKRAYNA ARASINDAKİ ASKERİ GÜÇ NE DURUMDA?

Rusya- Ukrayna savaşı 100’üncü gününe girerken Ukrayna Lideri Vladimir Zelensky’den yeni bir açıklama geldi. 100 günlük süreçte Ukrayna’nın kimsenin inanamayacağı şeyi yaptığını belirten Zelensky, “Dünyanın en büyük ikinci ordusunu durdurduk. Topraklarımızın bir kısmını geri kazandık ve düşmanı püskürtmeye devam ediyoruz” dedi. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkezli Global Firepower (GFP) adlı şirket her yıl düzenli olarak hazırladığı, ‘En güçlü ordular’ raporuna göre, Rusya ile Ukrayna arasındaki askeri güç farkı dikkat çekiyor. Rusya, dünyanın en güçlü 2. ordusuna sahip. Dünyanın en büyük savunma sanayilerinden birine sahip olan Rusya, ordusunda 3.5 milyon askeri personele yer veriyor. Askeri envanterinde 4 bin 144 uçak, 13 bin tank ve 27 bin 100 zırhlı aracı bulunduran Rusya, 0.05 puan ile dünyanın en güçlü ikinci ordusu oldu.

Savaşın savunma kısmında yer alan Ukrayna ise 140 ülke arasında dünyanın en güçlü 22. ordusu oldu. Ukrayna’nın 2022 yılındaki askeri personel sayısı 1 milyon 245 bine ulaşırken, envanterinde 2 bin 430 tank ve 11 bin 435 zırhlı araç bulunuyor.