Putin’in gizli silahı FMS mi?

Rusya’nın komşusu Ukrayna’yı işgal etmeye başladığı 24 Şubat 2022 Perşembe günü “araba farı gören tavşan” misali donup kalan Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği (AB) üç gün tehirli de olsa harekete geçti.

Ukrayna’yı işgal eden Rusya’nın VTB ve Gazprombank gibi büyük bankaları uluslararası döviz transferi sisteminden (SWIFT) atıldı. Bahse konu bankalar bankacılık sisteminin yüzde 80’ini teşkil ediyor. Rusya Merkez Bankası, Rus Hazinesi ve Varlık Fonu ile de herhangi bir işlem yapılamayacak.

Her ne kadar petrol ve doğalgaz zengini de olsa “finansal nükleer bomba” diye nitelenebilecek bir hamleye Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in nasıl karşılık vereceği savaşın seyrini belirleyecek.

PUTİN İŞGALE GİDEN YOLDA EVVELA KASAYI DOLDURMUŞ

Askerî açıdan mukayese götürmeyecek bir üstünlüğe sahip olmanın verdiği hoyratlıkla bütün dünyanın gözü önünde bağımsız bir devleti şehir savaşının ortasında bombalayan Putin’in işgal için yıllardır hazırlık yaptığı artık sır değil.

Kırım’ı ilhak ettiği 2014 yılında Rusya’nın dış borcu 244 milyar dolar seviyesinde idi. BMD-4 ve NONA tanklarının Ukrayna topraklarına girdiği 24 Şubat Perşembe günü Rusya’nın dış borcu neredeyse 110 milyar dolara kadar gerilemişti.

Borç azalırken kasadaki döviz artmıştı. 2008 Krizi’nde döviz rezervleri 130 milyar doların altına gerilemişti. Kırım’ın ilhakı sebebiyle hem ABD hem de AB cenahından gelen müeyyide kararlarının döviz dar boğazına sürüklemesi bekleniyordu.

Amma velakin Putin petrol, doğalgaz ve tahıl gibi stratejik ihraç kalemlerinden elde dövizleri biriktirdi. Üstelik tek çeşit döviz menüsüne son verdi.

Hâlihazırda 630 milyar dolar döviz rezervi içinde Amerikan Doları’nın payı sadece yüzde 14. Kalan tutarın ekseriyeti euro ve Çin Yuanı. Altın külçelerinin kıymeti ise, 150 milyar dolara yakın.

PUTİN’İN GİZLİ SİLAHININ MENZİLİ NE KADAR?

Mali cephaneliği hınca hınç dolduran Putin’in “finansal nükleer bomba” SWIFT silahına karşı da hazırlık yaptığını Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina dünkü basın toplantısında kendinden emin bir edayla aktardı.

SWIFT’e alternatif bir sistem geliştirdiklerini belirten Nabiullina, şunları ifade etti: “Bizim ‘FMS’ isminde finansal mesaj sistemimiz var. Bu SWIFT’in yerini alacak. Rusya içinde ve yabancı katılımcılar da buna katılım sağlayabilir. Bankalara uluslararası anlamda yaptırım uygulansa bile ulusal ödeme sistem kartları operasyonlarını normal bir şekilde ilerletmeye devam edecek.”

Merkez Bankası Başkanı Nabiullina’nın beyanları da gösteriyor ki Putin’in gizli bankacılık silahı hazır, ancak bu silah SWIFT ablukasını yarabilecek kadar uzun menzilli değil. Başka bir ifadeyle Rusya topraklarında bankalar arasında döviz transferleri aksamaz.

ENERJİDE DIŞA BAĞIMLILIĞIN BEDELİ ÇOK AĞIR

Türkçe açılımı Dünya Bankalar Arası Finansal Telekomünikasyon Derneği (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) olan SWIFT’ten mahrum bir şekilde yurt dışı bankalar arası döviz transferine neredeyse imkânsız.

Avrupa’nın doğalgazda yüzde 90, petrolde yüzde 40 bağımlı olması son derece etkili bir silah olan SWIFT’in bile tutukluk yapmasına sebebiyet verebilir.

Nükleer silah kuvvetlerini “alarm” seviyesine çıkaran Putin karşısında dizlerinin bağı çözülen Avrupalı siyasetçiler, enerji güvenliğinin millî güvenliğin temel taşı olduğunu iliklerine kadar hissediyor.

Çaresizlikten yasağın dumanı üstündeyken doğalgaz ve petrol ticaretini istisna getirilebileceğine dair teklifler yüksek sesle telaffuz ediliyor.

“BOL KAZANÇ VAR” DİYE OTORİTER REJİMLERE CAN SUYU VERİLDİ

Yatırım bankası JP Morgan’ın genel müdürü Jamie Dimon, SWIFT yasağının Rusya ile iş yapmayı engellemediğini ve SWIFT’in etrafından dolanılabilecek araçlar olduğunu ifade etti.

Batı kulübünde keyiflerin kaçmasının sebebi sadece enerji bağımlılığı değil. “Demokrasi bir yere kadar, sen paradan bahset” kapitalizmi bugün Putin’in kozuna dönüştü.

Rusya Merkez Bankası ile işlemler yasaklandığı için 28 Şubat’tan itibaren repo zincirleri kesintiye uğrayacak. Avrupalı ve Amerikalı yatırımcılar Moskova Borsası’nda (MOEX) on milyarlarca dolarlık hisse senedi aldı.

Russian Devlet Başkanı Vladimir Putin

AVRUPALILARIN PARASI DA KASADA, ANAHTAR DA PUTİN’İN ELİNDE

İki gündür MOEX kapalı. Borsa açılsa bile Merkez Bankası’nın “Yabancılardan Rus menkul kıymetlerini (hisse senedi, tahvil, bono vd.” satın almayın.” talimatı dururken; rubleyi alıp dolar, euro, yen veya sterlini hangi Rus bankası verecek?

Kredi kartı ile ödemelerin durduğu, döviz transferinin yapılamadığı ve çeklerin ödenmediği bir ticaret sürdürülemez. Rusya’da faaliyet gösteren yabancı şirketleri de zorlu günler bekliyor.

Putin’in sahte gülücüklerine aldanıp Rusya’ya taşıdıkları paraları son çare olarak kendi elleriyle bir kasaya kilitlediler. En hazini de kasanın kilidini açacak anahtar despot bir adamın elinde.

Göstere göstere gelen işgale rağmen son ana kadar paralarını Rusya’da tutan Avrupalıların münferit çözümlere yeltenmesi ya da SWIFT yasağını esnetmesi Ukrayna’nın tamamını işgal etmesi ve Zelenskiy idaresini devirmesi için Putin’e zaman kazandıracaktır.

AVRUPA BANKALARININ RUSYA RİSKİ VE ÇATLAK SESLER

Yasağın süresi uzadıkça bankacılık krizi sadece Rusya’yı değil, Avrupa’yı da derinden sarsacak. Alman bankalarının Rusya’da doğrudan finansal riski 5,2 milyar dolar. Ancak İtalya, Fransa ve Avusturya bankaları, Rusya’nın SWIFT’ten çıkarılması sebebiyle bankacılık krizine maruz kalabilir.

Türkiye’de faaliyet gösteren Ziraat Bankası, İş Bankası, Garanti BBVA, Yapı Kredi ve Fibabanka’nın Rusya’daki iştirakleri de ablukaya maruz kalacak.

Türk Hava Yolları (THY), Anadolu Efes, ENKA, Tekfen ve Mavi Giyim gibi hasılatının içinde Rusya ve Ukrayna pazarlarından elde ettiği gelirlerin yüklü bir yekûn teşkil ettiği şirketler şimdiden Borsa İstanbul’da mum gibi erimeye başladı.

EN AZ DESPOT PUTİN KADAR CESUR OLMAK ÇOK MU ZOR?

SWIFT yasağı ekonomi cephesindeki savaşın seyrini muhakkak değiştirecek. Elbette günler uzadıkça her iki cenahtakilerin mukavemeti azalacak. Ancak Putin’in gizli silahı FSM ile devasa bir ekonominin ihtiyaç duyduğu taze kanı temin etmesi mümkün değil.

Bunun için SWIFT başta olmak üzere müeyyidelerin tamamı Putin’e diz çöktürünceye kadar tavizsiz tatbik edilmeli. Putin de olsanız ambargonun tetiklediği ekonomik krizde halkı zapt edemezsiniz.

Batı madem farklı sebeplerle böyle bir işgale mani olamadı, hiç olmazsa bundan sonra Putin’in bütün ikmal yolları kesilsin.

Ukraynalılar topraklarını müdafaa ederken bütün dünyaya cesaret ve kahramanlık dersi veriyor.

İnsanlık bir yol ayrımında. 21’inci asırda Hitler’in izinden giden bir despota zafer sevinci yaşatmaktansa para kaybetmeyi göze almalıyız.

—————————————–