Dünya Çalışan Gazeteciler Günü'nde, otoriter rejimle yönetilen ülkelerin cezaevlerinde bulunan gazetecileri gündem oldu. Türkiye, dünya genelinde cezaevlerinde en çok gazeteci hapseden ülkeler arasında yer alıyor.
Dünyada 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Gününe kutlanırken, bazı otoriter rejim ülkelerinde gazeteciler cezaevlerinde tutuluyor. Dünya çapında hapis yatan gazetecilerin sayısı 2021 yılında rekor seviyeye yükseldi. Peki, Türkiye’de hapishanelerde kaç gazeteci var? Dünyada cezaevinde en fazla gazetecinin olduğu ülke hangisi?
New York merkezli Gazeteci Koruma Komitesi’nin (CPJ) verilerine göre, dünya genelinde cezaevlerinde tutulan gazeteci sayısı 2021 yılında rekor seviyeye yükseldi. Yeni teknoloji ve güvenlik yasaları çıkaran baskıcı rejimler Asya’dan Avrupa’ya ve Afrika’ya dek bağımsız basına karşı sert baskılarda ve müdahalelerde bulundular. Bu ülkeler arasında Türkiye de var.
CPJ’nin raporuna göre, 2021 yılında dünya genelinde cezaevlerinde tutulan gazeteci sayısı 293’e yükseldi. Aynı raporda, 2021 yılında yaptığı haberler nedeniyle 24 gazetecinin öldürüldüğünü açıklayan CPJ, nedeni belli olmayan sebeplerden dolayı da 18 gazetecinin hayatını kaybettiğini iddia etti. CPJ, hapisteki gazetecilerin sayısındaki artışı, hükümetlerin bağımsız haberciliğe yönelik tahammülsüzlüğüne bağlıyor.
ÇİN 3 YILDIR DÜNYANIN EN ÇOK GAZETECİ HAPSEDEN ÜLKESİ: TÜRKİYE İKİNCİ SIRADA
Dünyada cezaevlerinde en çok gazeteciyi tutsak eden ülke Çin. Asya ülkesinde 2021 yılında 50 gazeteci parmaklıklar ardındaydı. Öte yandan, 1992 yılından bu yana bütün veriler baz alındığında, Çin’de toplam bin 1 gazeteci cezaevine gönderildi. Bu alanda Çin’in ardından Türkiye geliyor. Türkiye’de 2021 yılında 18 gazeteci hapiste yer aldı. Söz konusu yılda 20 gazeteciyi serbest bırakan Türk hükümetinin baskıları sonucu ülkenin ana akım medyaları yok edildi.
CPJ’nin raporunda, baskılar ve zorbalıkla kapatılan medyalara geniş yer verilirken, birçok gazetecinin mesleği bıraktığının da altı çizildi. Raporda, ”Türkiye’de devletin gazetecilerin dava sürecinde veya temyiz beklerken denetimli serbestlik dahilinde tutuklanmamalarına daha sık olarak izin vermesi hapisteki gazeteci sayısının düşmesini sağlıyor” dendi. Türkiye’de 1992 yılından bu yana toplam 831 gazeteci cezaevine tutsak edildi. Türkiye, bu alanda en yakın rakibi Eritre’yi neredeyse 2’ye katladı.
Öte yandan Türkiye, internet özgürlüğünün en kötü olduğu ülkeler arasında. Freedom House’ın raporunda ‘İnternet özgürlüğü yok’ kategorisinde yer alan Türkiye’de muhalif sesler susturulmaya çalışılıyor.
Myanmar’da 1 Şubat 2021 tarihinde meydana gelen askeri darbe sonucu medyaya ve basına yönelik baskılar daha da alevlendi. Myanmar’da gazetecilere yönelik operasyonların sayısı artarken, ülke genelinde 245 gazeteci parmaklıklar ardında tutsak ediliyor. 2021 yılında Myanmar’ın ardından cezaevlerinde en çok gazeteci tutan ülke Mısır oldu. Mısır’da 2021 yılında 25 gazeteci cezaevlerinde tutulurken, bu sayı 2020 yılına göre az da olsa düşüş gösterdi. Sisi yönetimi, gazeteciler üzerindeki baskıyı sürdürmeye devam ediyor. Mısır’da CPJ Uluslararası Basın Özgürlüğü Ödülü’nü alan foto muhabiri Mahmut Abu Zeyd, 4 Mart 2019 tarihinde serbest bırakılmasına rağmen, önümüzdeki 5 yıl boyunca her gece polis karakoluna gidip imza vermek zorunda bırakıldı.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
CEMAL KAŞIKÇI DAVASI SUUDİ ARABİSTAN’I DA LİSTEYE SOKTU
Suudi Arabistanlı gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın 2018 yılında şüpheli bir şekilde cesedinin parçalanması sonrası Suudi Arabistan’da gazeteciler susturulmaya çalışılıyor. Gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda öldürülmesinin ardından Arap ülkesinde gazetecilere yönelik yeni bir tutuklama dalgası yapılacağı iddiası birçok gazeteciyi suskunluğa itti. Suudi Arabistan’da 1992 yılından bu yana toplam 112 gazeteci cezaevlerine gönderildi.
CPJ raporunda, küresel çapta her geçen gün azalan ifade özgürlüğünün, hükümetlerin özgür basına tahammülsüzlüğünün gelecek yıllarda da artmasını ve cezaevlerindeki gazeteci sayının artmasının mümkün olacağını açıkladı.
