Oruçla ilgili merak edilenler: Fitre ne kadar, bayram ne zaman, orucu bozan şeyler neler, kimler oruç tutabilir?

“11 ayın sultanı” olarak anılan Ramazan başlıyor. Türkiye’de inanan Müslümanlar 13 Nisan günü ilk oruçlarını tutacaklar. Oruçla ilgili merak edilen birçok şey var. O merak edilenleri derledik.

KİMLER ORUÇ TUTAMAZ

Her Ramazan ayı geldiği zaman en çok merak edilen sorular arasında Ramazan’da kimlerin oruç tutamayacağı geliyor. Diyanet İşleri Başkanlığı bu durum için belirli kıstas ve kaideler belirledi.

UZUN YOLCULUĞA ÇIKANLAR: Ramazan’da sefer mesafesi (en az doksan kilometre) bir yere gitmek için yola çıkacak olan kimse, geceden oruca niyet etmeyebilir. Fakat niyet ettikten sonra gündüzün yolculuğa çıksa bu yolculuk esnasında meşru başka bir mazereti bulunmazsa orucunu bozmamalı.
HASTA OLANLAR: Oruç tuttuğu zaman, hastalığının artmasından veya uzamasından endişe edilen kimse ile hastalığı sebebiyle oruç tutmakta zorlanan kişiler, iyileştikten sonra kaza etmek üzere Ramazan ayında oruç tutmayabilir. Oruç tutması hâlinde hasta olacağı doktor tarafından bildirilen kimse de hasta hükmünde kabul edilir.
YAŞLILAR: Oruç tutamayacak kadar yaşlı olan kimseler, oruç tutmayıp yerine fidye verebilirler. İyileşme umudu olmayan hastalar da aynı hükme tabidir.
İLERİ DERECEDE AÇLIK, SUSUZLUK: Açlık veya susuzluk sebebi ile beden ve ruh sağlığının ciddi derecede zarar görmesi söz konusu olan kimse orucunu bozabilir. Sağlık şartları düzelmesi hâlinde bozulan oruç Ramazan’dan sonra kaza edilir. Böyle bir kimsenin orucuna devam etmesi ölümüne sebep olacak nitelikte ise, orucunu açmaması yani oruca devam etmesi haram olur.
ZOR VE MEŞAKKATLİ İŞLERDE ÇALIŞMAK: Esas itibarıyla bir insanın ibadetlerini normal bir şekilde yapmasını engelleyecek zor ve ağır işlerde çalışması veya çalıştırılması doğru değildir. Ancak kişisel veya toplumsal zorunluluklar, bazılarının böyle işlerde çalışmalarını gerektirebilmektedir. Böyle durumda bulunan bir kişi, oruç tuttuğu takdirde sağlığına bir zarar gelmesinden korkuyorsa, orucunu tutmayabilir.
HAMİLE VEYA EMZİREN KADINLAR: Oruç tuttuğu takdirde kendisinin veya çocuğunun zarar görmesi muhtemel olan gebe veya emzikli kadınlar da, sağlık durumu oruç tutmak için elverişli olmayanlar arasında değerlendirilmiştir. Bu durumda olanlar da oruç tutmayabilirler.

KİMLER ORUÇ TUTABİLİR?

Hamile veya emziren olmayan kadınlar, uzun yolculuğa çıkmayanlar, sağlığını bozacak derecede ağır işlerde çalışmayanlar, herhangi bir sağlık mazereti olmayanlar, yaşlı denilemeyecek yaşta olanlar oruç tutabilirler.

ORUCU BOZAN ŞEYLER NELER?

Yemek ve içmek, yenilip içilmesi mûtat olan her şeyi kapsamı içine alır. Sigara, nargile gibi keyif veren tütün kökenli dumanlı maddeler ile uyuşturucular ve tiryakilik gereği alınan tüm maddeler oruç yasakları kapsamına girer. Her ne sebeple olursa olsun, ağızdan alınan ilaçlar da aynı hükme tabidir.

UNUTARAK YEMEK İÇMEK ORUCU BOZAR MI?

Unutarak yemek içmek orucu bozmaz. Unutarak yiyip içen kimse, oruçlu olduğunu hatırlarsa hemen ağzındakileri çıkarıp ağzını yıkamalı ve orucuna devam etmeli. Oruçlu olduğu hatırlandıktan sonra mideye bir şey inerse, oruç bozulur.

AĞIZ SPREYİ KULLANMAK ORUCU BOZAR MI?

Ağız ve burundan alınıp mideye ulaşan her şey orucu bozar. Bu itibarla, ağız kokusunu önlemek veya diş ağrısını gidermek maksadı ile ağza sıkılan sprey ve benzeri maddeler yutulur da mideye ulaşırsa orucu bozar, yutulmazsa bozmaz.

AŞI OLMAK VEYA İĞNE YAPTIRMAK ORUCU BOZAR MI?

Oruç; yemek, içmek, cinsel ilişki ve bunların kapsamına giren şeylerle bozulur. Bu sebeple, besin değeri taşımayan aşılar orucu bozmaz. Tedavisi devam eden hastalar, sağlıklarına kavuşup tedavileri sona erinceye kadar oruçlarını erteleyebilirler. Bununla birlikte, Ramazan ayında herkesle birlikte oruca devam etmeyi arzu ediyorlar ve oruç tutmalarına da başka bir engel bulunmuyorsa iğnelerini iftardan sonra yaptırmaları yerinde olur. Bu imkâna sahip olmayanlar, tedavi ve aşı amaçlı iğne yaptırabilirler.
Ancak, oruçlu iken gıda ve vitamin iğneleri yaptıranların, ağızdan aşı alanların damardan serum ve kan verilenlerin orucu bozulur. Daha sonra bu oruç kaza edilir.

ORUÇLU KİMSE DİŞ TEDAVİSİ YAPTIRABİLİR Mİ?

Orucun bozulması için yeme, içme ve cinsel ilişki ya da bu anlamları ifade eden bir fiilin işlenmesi gerekir. Bu sebeple sırf dış tedavisi sebebi ile oruç bozulmaz. Tedavinin ağrısız gerçekleşmesi için yapılan enjeksiyonlar da beslenme amacı taşımadığı için orucu bozmazlar. Ancak tedavi sırasında yapılan başka işlemler sebebi ile -mesela ağız su ile çalkalanırken- boğaza su, kan veya tedavide kullanılan maddelerden biri kaçarsa oruç bozulur ve kaza edilmesi gerekir.

DIŞ FIRÇALAMAK ORUCU BOZAR MI?

Boğaza su kaçırmadan ağzı su ile çalkalamak orucu bozmadığı gibi diş fırçalamakla da oruç bozulmaz. Bununla birlikte, diş macununun, misvak parçalarının veya suyun boğaza kaçması halinde oruç bozulur.
Orucun bozulma ihtimali dikkate alınarak, dişlerin imsakten önce ve iftardan sonra fırçalanması tavsiye edilir.

DUŞ ALMAK ORUCU BOZAR MI?

Ağız ve burnundan su girip sindirim cihazına ulaşmadıkça oruçlu kimsenin yıkanması orucuna zarar vermez. Ağız ve burnundan su kaçırmamak şartıyla oruçlu kişi yıkanabileceği gibi, havuz veya denize de girebilir.

İNSÜLİN İĞNESİ ORUCU BOZAR MI?

İğnenin orucu bozup bozmayacağı, kullanılış amacına göre değerlendirilebilir. Ağrı dindirmek, tedavi etmek, vücudun direncini artırmak, gıda vermek gibi amaçlarla enjeksiyon yapılmakta. Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamına gelmediklerinden orucu bozmazlar. Ancak gıda veya keyif verici enjeksiyonlar orucu bozar. Şeker hastalarının kullandıkları insülin iğnesi bu nitelikte olmadığı için orucu bozmaz.

ANESTEZİ ORUCU BOZAR MI?

Anestezi, nefes yolu veya iğne ile vücuda ilaç verilerek oluşturulmakta. Nefes yolu veya iğne ile yapılan anestezi, mideye ulaşmadığı gibi, yeme-içme anlamı da taşımamakta. Ancak bölgesel ve genel anestezide, acil durumlarda ilaç ve sıvı vermek amacıyla damar yolu açılarak, bu açıklık işlem süresince serum vermek suretiyle sağlanmakta. Bu itibarla, lokal anestezi orucun sıhhatine engel değildir. Bölgesel ve genel anestezide serum verildiği için oruç bozulur.

KULAK, GÖZ VE BURUN DAMLASI ORUCU BOZAR MI?

Kulak ile boğaz arasında bir kanal bulunmaktadır. Ancak kulak zarı bu kanalı tıkadığından, ilaç boğaza ulaşmaz. Bu nedenle kulağa damlatılan ilaç orucu bozmaz.
Burun damlası orucu bozmaz. Benzer şekilde göz damlası da orucu bozmaz.

2021 FİTRE NE KADAR?

Din İşleri Yüksek Kurulu, Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı başkanlığında toplandı. 2021 yılı Ramazan ayının başlangıcından 2022 yılı Ramazan ayının başlangıcına kadar olan süre için fitre miktarının 28 TL olarak belirlendiğini açıkladı.

2021 RAMAZAN BAYRAMI HANGİ GÜN?

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın hazırlamış olduğu dini takvime göre, Ramazan bu yıl Nisan ayına denk geliyor. 13 Nisan günü başlayan oruç 12 Mayıs günü son bulacak.

RAMAZAN BAYRAMI TATİLİ KAÇ GÜN?

13-15 Mayıs arasında gerçekleştirilecek olan ramazan bayramı Perşembe günü başlayıp Cumartesi günü sona erecek.