Tarihi belgeler ortaçağda dünyanın çoğu bölgesinde insanların günde iki kere uyuduklarını gösteriyor.
Binlerce yıl boyunca insanlar günde iki kere uyudu: Akşam üstü ve sabah.
BBC’nin haberine göre, tarihçi Roger Ekirch’in araştırmaları sonucunda ortaya çıkan bulgular ortaçağda insanların “çift fazlı” uyuduklarını gösteriyor. Aslında ilk uyku Geoffrey Chaucer’ın Canterbury Hikayeleri’nde (1387-1400) de yer alıyor. Bundan yola çıkarak tarihçi Ekirch pek çok mektup, günlük, tıp kitabı, felsefi yazı ve gazete makalesinde iki uykuya değinildiğini saptamış.
Sadece araştırmanın yapıldığı İngiltere’ye özgü olmayan bu gelenek sanayi öncesi toplumların normali olarak karşımıza çıkıyor. Fransa’da “premier somme” denilen ilk uykuya İtalya’da “primo sonno” deniliyor. Araştırmaya göre Afrika’dan Avustralya’ya kadar uzanıyor bu alışkanlık. 1555’de Rio de Janeiro’da Tupinambá halkının nasıl akşam yemeklerini ilk uykudan sonra yediklerinden, Umman’da ilk uykuya 10’dan önce geçildiğine kadar dünyadan örnekler sıralanıyor.
UNUTULMUŞ BİR ALIŞKANLIK
Ekirch’e göre iki uyku unutulmuş bir alışkanlık. Gece 10 ila 1 arasında uyuduktan sonra uyanan ortaçağ insanı, sabaha kadar olan süreci günlük işlerini yapmak için kullanıyor. Bu evdeki işler olabildiği gibi, köylüler için dışardaki işler de olabiliyor. Bu saatlerin daha çok sosyalleşme için kullanıldığı ifade ediliyor.
“The watch” (saat) denilen bu ilk uyku sonrası saatler ortaçağ Avrupası’nda aynı zamanda dinî ritüel, dua ya da ibadet zamanı. Hristiyanlar için bitirilmesi gereken günlük dualara ayrılan bir zaman dilimi. Tarihi belgelerde bu saatlerin dinî görevler için en yararlı zamanlar olduğu “yemeğinizi yiyip dünya işlerinden el çektikten sonra sizi Tanrı’dan başka kimse aramaz” ifadeleriyle anlatılmış.
Ortaçağ insanları üç-dört saat uyanık kaldıktan sonra ikinci uykularına geçiyorlar, buna da sabah uykusu deniliyor.
Ekirch, iki fazlı uykunun tarihini At Day’s Close: A History of Nighttime (Günün Kapanışı: Gece Vaktinin Tarihi) adlı kitabında anlatıyor.
