Türkiye'de hukukun üstünlüğü gerilemeye devam ediyor. WJP'nin 2021 hukukun üstünlüğü endeksi raporunda Türkiye, 139 ülke arasında 117. sırada yer aldı.
Dünya Adalet Projesi (WJP) Hukukun Üstünlüğü Endeksi 2021 raporu yayımlandı. 139 ülkenin yer aldığı rapor, sekiz farklı göstergeye dayalı hazırlanıyor. Özellikle son yıllarda yargı ve adalet sisteminin tartışıldığı Türkiye, hukuk üstünlüğünün en kötü olduğu ülkeler arasında yer alıyor. Peki, Hukukun Üstünlüğü Endeksi’nde Türkiye kaçıncı sırada? Hukukun üstünlüğünde en iyi ülkeler hangileri?
Hukukun Üstünlüğü Endeksi, dünya çapında genel kamuoyunun, ülke içi hukukçuların, uzmanların deneyimlerine ve algılarına dayalı olarak ölçülüyor. WJP, ülkelere 0-1 arası puan verirken, sekiz faktöre dayalı puanlar ve sıralamalar sağlayarak 139 ülke ve yargı alanında hukukun üstünlüğünün bir portresini sunuyor. Bu faktörler şu şekilde: Hükümet Yetkilerine İlişkin Kısıtlamalar, Yolsuzluğun Olmaması, Açık Hükümet, Temel Haklar, Düzen ve Güvenlik, Düzenleyici İcra, Medeni Adalet ve Ceza Adaleti. Hukukun üstünlüğünün dünyada en yüksek olduğu ülke yine Danimarka oldu.
TÜRKİYE BİRÇOK AFRİKA ÜLKESİNİN GERİSİNDE
Son yıllarda hem siyasi hem de demokratik bir buhran içerisinde olan Türkiye, V-Dem’in 2021 demokrasi endeksinde 179 ülke arasında 149. sırada yer alan Türkiye, demokrasisi en kötü 30 ülke arasında kendine yer buldu. Bu raporda birçok Afrika ülkesinin gerisinde kalan Türkiye, hukukun üstünlüğü endeksinde de aynı senaryo ile karşı karşıya kaldı. WJP’nin hukukun üstünlüğü endeksi raporunda, 139 ülke arasında 117. sırada yer alan Türkiye, 2020 yılı raporuna göre 10 sıra birden kaybetti. Türkiye’nin endeks puanı ise 0,42. Türkiye, bu alanda Ruanda, Senegal, Gana, Benin, Tanzanya, Liberya ve Nijer gibi ülkelerin gerisinde kaldı.
Raporda yer alan sekiz gösterge arasında Türkiye’nin en kötü sıralamaya sahip olduğu kategori ise “hükümet yetkileri üzerinde kısıtlamalar” oldu. Ülkenin başında olan diplomatların yasalara ne kadar bağlı olduğunu ölçen kategoride Türkiye, 139 ülke arasında 134. sırada yer aldı. Türkiye’nin kötü performans gösterdiği bir diğer kategori de ”Temel Haklar” oldu. Türkiye, temel hakların en kötü olduğu 6 ülke arasında kendisine yer buldu.
DANİMARKA LİDERLİĞİNİ KORUDU: VENEZUELA SON SIRADA
WJP’nin hukukun üstünlüğü endeksi 2021 raporunda zirvede Danimarka yer aldı. Hukuk üstünlüğünün dünyada en iyi olduğu ülke olan Danimarka’nın endeks puanı 0,9 olarak belirlendi. Danimarka’nın 2020 yılına göre puanı değişmezken, listenin ilk 4 sırasında İskandinav ülkeleri yer aldı. Danimarka’nın ardından 0,9 puan ile Norveç, 0,88 puan ile Finlandiya ve 0,86 puan ile İsveç geliyor. Avrupa Birliği’nin (AB) dev ülkesi Almanya ise 0,84 puan ile listenin 5. sırasında kendisine yer buldu.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Hukuk üstünlüğünün dünyada en kötü olduğu ülke Venezuela oldu. 2020 yılının raporunda da son sırada yer alan Venezuela, 2021 yılında 11 ülkenin listeye dahil olmasına rağmen son sıradaki yerini kimseye kaptırmadı. Bu alanda Venezuela’nın ardından 0,32 endeks puanı ile Asya ülkesi Kamboçya ve 0,35 puan ile Mısır geliyor.
TÜRKİYE, ÖZGÜRLÜKLER KONUSUNDA SINIFTA KALDI
Uluslararası birçok kuruluşun hazırladığı özgürlük raporlarında Türkiye, sınıfta kaldı. Demokrasiden hukuka, internetten fikir özgürlüğüne kadar birçok alanda ”özgür olmayan” ülkeler arasında yer alan Türkiye’de eski Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, WJP’nin 2020 raporu sonrası, “Elbette benim için en büyük endeks kalbimdir. En iyi endeks insanın kendisi, Türk toplumunun endeksidir.” ifadelerini kullanmıştı. Türkiye’de son yayımlanan Resmi Gazete’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ü görevden alıp yerine Bekir Bozdağ’ı getirmişti.
