Göçmenlerin Efstratia ninesi de öldü, dünyaya örnek insanlığı kaldı

Türkiye’nin Ege kıyılarından Yunan adalarına ölümüne bir yolculuk yapan göçmenler eşi görülmemiş bir konukseverlikle karşılayan Efstratia Nine 96 yaşında hayatını kaybetti. O, 2015 yılında Midilli Adası’na sığınan Suriyeli ailelere sahip çıkan ve yeni doğmuş bir bebeği kucağına alıp keçilerinden sağdıkları sütle besleyen üç yaşlı kadından biriydi. Marista nine de 2019 yılında 89 yaşında hayata gözlerini yummuştu.

NE OLMUŞTU?

Dünya, üç örnek kadını 2015’te Türkiye’den Yunanistan’a, oradan da Avrupa’ya süren göçmen dalgası sırasında tanıdı. Sahildeki bir bankta yanyana oturmuş 80’lik üç nine, birkaç aylık göçmen bebeğini izliyordu. İçlerinden Militsa Kamvysi bebeciği kucağında tutarken iki kardeş Efstratia ve Maritsa nine de onları seyrediyordu. İşte o vicdanlı Maritsa nine, önceki 3 yıl önce bu dünyadan göçtü.

FOTOĞRAFLAR: PETROS TSAKMAKIS

Genç ve başarılı Yunanistanlı fotoğrafçı Lefteris Partsalis tarafından fotoğraflanan 3 yaşlı Yunan kadından biri olan Maritsa nineden sonra , Efstratia nine de vefat etti.

Ekim 2015’te çekilen fotoğraf, dünya genelinde alkış alan bir davranış olarak hafızalara kazınmıştı.

O günle ilgili daha sonra gazetecilere konuşan Maritsa nine, “Platonos sahiline 3 tekne gelmişti. Etrafta epey insan toplanmıştı” diyerek şöyle diyordu:

“Bebeğinin kıyafetlerini değiştiren bir anneye çocuğunun aç olduğunu söyledik. Bebeğe bir biberonda süt verdiler ancak o içmek istemedi. Elimle denediğimde sütün çok sıcak olduğunu farkettim. Yan taraftaki çeşmede biberonu suya tutarak soğuttum. Bebek bir seferde sütü içti.”

Midillili 3 nine, “Ninni söyledik ve bebek bir seferde sütü içti” söyleriyle de tecrübelerinin sırrını veriyordu.

İNSANLIĞIN FOTOĞRAFI

Çektiği fotoğraf bir anda bütün dünyanın ilgisini çeken foto muhabiri Lefteris Partsaris ise Maritsa ninenin hayata veda ettiğini öğrenince duygulanmış. “Maritsa Mavridi, 89 yaşında hayatını kaybetti. Maritsa nine, mülteci krizi döneminde yaptığı anlamlı bir davranışı sebebiyle akıllarda kalmıştı. Aslında bir çok iyilik yapmıştı. Ancak asıl akıllarda kalan ve bize insanlığa dair ders ve örnek olan bu hareketi miras kaldı.” diyen Partsaris, kişisel olarak bu hikâyenin bir parçası olmaktan dolayı onur duyduğunu söylüyor. Meslektaşı foto muhabiri Dimitris Tosidis’in sözlerini yeniden hatırlatıyor: “Lefteris Partsalis’in bu vesikası, asırlar boyu bu topraklarda iyi gizlenmiş altın kalpli insanlarını sembolize edecektir. Yolu açık olsun. Lefteris, onun anısına en iyi şekilde sahip çıktı.”

Yardımsever Maritsa ninenin vefatından duyduğu üzüntüyü dile getiren Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras ise, taziyesini, “Maritsa Mavropulu, Midilli’ye ulaşan mülteci çocuklarına kucağını açan 3 nineden biri olan Maritsa Mavropulu, aramızdan ayrıldı. Maritsa Nine, her zaman yardımlaşma ve sevginin sembolü olacaktır. Ailesi ve yakınlarına başsağlığı dilerim” ifadelerini kullandı.

BİZ DE GÖÇMENDİK

O şirin fotoğrafın ardından Midilli’deki evlerine gelen gazetecilere, ‘Adamıza gelenlere kapımızı açıyoruz çünkü biz de bir zamanlar göçmendik’ demişti. Efstratia Nine’nin kendisi ve tüm akrabaları, Osmanlı sonrasında Anadolu’dan Midilli’ye göç etmişti. Muhtemelen ‘mübadele’ dediğimiz o büyük değiş-tokuş sırasında göç etmek zorunda kalmıştı.

EVLERİNDEKİLERİ PAYLAŞTILAR

2015’te binlerce göçmenin derme çatma teknelerle Ege kıyılarından Yunan adalarına geçtiği o dönemde Maritsa Nine ve daha niceleri aylarca sahillerde nöbet tutmuş, gelenler yardım elini uzatmıştı. Özellikle bu üç nine, gelenlerle başta kendi kıyafetleri ve yiyecekleri olmak üzere ellerinde ne varsa paylaşmıştı. Her gün gelenlere vermek üzere evlerinde kekler, pastalar yapmışlardı. Sahilde beklemelerinin sebebini de, ‘Eğer içlerinde deniz tutan varsa onlara yardım edelim diye bekliyoruz’ diye anlatmıştı.

BİZ NE YAPTIK Kİ?

Bu üçlü fotoğraftan sonra pekçok kişi bu şirin nineleri tanıdı, Yunan politikacılar ziyaretlerine geldi. Dünyanın dört bir yerinden gazetecilere konuştular. Hatta Nobel Barış Ödülü’ne bile aday gösterildiler. Nineler bu ilgiye de, ödüllere aday gösterilmelerine de bir anlam veremiyordu. ‘Ne yaptık ki, biz sadece normal bir insanın yapması gerekeni yaptık’ demiş, iyi kalpliliklerinin yanında mütevazilikleriyle bir kere daha kalplerde that kurmuştu.

SANKİ ANNEM DE ORADAYDI

Kamvysi Nine, “Bir seferinde, gencecik bir anne bottan iner inmez kucağıma düştü. Sonra ağlamaya başladı. Çok uzun süre ağladı. Bakışlarından bizi sevdiği anlaşılıyordu” dedi. Efstratia Nine de, “Sanki kendi annelerimiz sahildeydi, onlar da gelenleri kucaklıyor gibiydi” diye duygularını anlatmıştı.

SKALA’DAN MORİA’DAKİ GEÇİCİ KAMPA

Adanın kuzeyinde Maritsa ninenin yaşadığı Skala Sykaminias’tan sonra mülteciler otobüslerle veya yaya olarak yaklaşık 40 kilometre uzaklıkta Midilli şehir merkezine yakın Moria’daki geçici kampa geliyorlardı. Zeytin ağaçlarının ortasında, sıkı güvenlik önlemlerinin alındığı kamp bugün yine bir çok habere konu oluyor ve adeta büyük bir hapishane. Yetersiz olan kampın çevresi derme çatma çadırlar ve barakalarla dolu. Gelen bütün mültecilere yardım etmek için ise Midilli Adası sakinlerinin imkanları yeterli değil. Üstelik, el uzatmak isteseler bile güvenlik çemberi içindeler.