ANKARA – Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kocaeli Milletvekili ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Ömer Faruk Gergerlioğlu, OHAL İncelem Komisyonu’nun, engelli KHK mağdurlarının başvurularına öncelik vermeis için kanun teklifi verdi. Engelli bireylerin, KHK’larla ikinci kez engellendiğini savundu.
Gergerlioğlu, kanun teklifi gerekçesinde, “Engelli kişilerin, çalışma yaşamına dahil olmaları en temel evrensel yurttaşlık haklarındandır ancak kamuda engelli olarak çalışmak hem adaylık süreci hem de sonrasında birçok zorluğu barındırmaktadır. Engelliliğe yönelik, toplumsal ve hukuksal tanımlama karmaşasından, ön yargılardan ve kişisel özelliklerden kaynaklı durumlar ve sorunlar da yaşanmaktadır” dedi. Bu zorlukları aşan 2 bin engellinin yeniden engellendiğini kaydeden Gergerlioğlu, “Tüm bu zorlukları aşıp kamu emekçisi olma durumuna ‘erişebilmiş’ en az 2.000 engelli; ihraçlar kapsamında tekrar engellenmiştir” ifadesini kullandı.
“İHRAÇ EDİLEN ENGELLİLERİN YÜZDE 82’Sİ SORUŞTURMA GEÇİRMEDİ”
Kamu Emekçileri Sendikası’nın (KESK) “İhraç Edilen Kamu Emekçileri” Araştırması’nın verilerini paylaşan HDP’li Gergerlioğlu, “KESK verilerine göre yüzbinlerce ihraç edilen emekçiler içerisinde; Ortopedik, Görme, İşitme, Zihinsel, Çoklu engelli olduğunu ifade edenlerin yanısıra ‘süreğen hastalıkları’ olanların olduğu tespit edilmiştir. OHAL kapsamında ihraç edilen engelli ve kronik hasta oranı %2,88, yaklaşık sayısı ise 2.000 kişi civarındadır. Araştırma, polis/asker ihraçları içerisinde engelli ihraç olmadığı varsayımıyla bu sayıya ulaşmıştır. Araştırmada 55 farklı ilden ve 19 farklı kurumdan engelli ihraç edildiği beyan edilmiştir. İhraç edilen engellilerin %42’si ortopedik, %13’ü görme, %9’u çoklu (birden fazla engeli olan), %7’si işitme engelli olduğunu ifade ederken süreğen hastalığı olanların oranı %29’dur. İhraç edilen engellilerin %82’si erkek %18’i kadındır. İhraç edilen engellilerin de ihraç edilmeden önce herhangi bir idari veya adli kovuşturma/soruşturma işlemi geçirmediği, savunma hakkını kullanmadığı görülmektedir. ‘İhraç edilmeden önce hiçbir soruşturma yapılmadı’ diyen engelli ihraç oranı %82’dir” değerlendirmesinde bulundu.
“EMEKLİLİK HAKKI KAZANMIŞ ENGELLİLER EMEKLİ EDİLMEDEN İHRAÇ EDİLDİ”
KHK’larla ihraç edilen engelli KHK’lıların emeklilik hakkı kazanmış olanlarının emekli edilmeden ihraç edilerek adeta ‘sosyal ölüme’ mahkum edildiğini belirten HDP’li Gergerlioğlu, “Engelli ihraçların en temel sorunlarından birisi emeklilik hakkını kazanmış olan engelli ihraçların emekli edilmeden ihraç edilmesidir. 15 yıllık hizmeti bulunan ihraç engelliler emeklilik haklarından mahrum bırakılmıştır. Olağan koşullarda 15 yılda kazanılmış hakları olan emeklilikleri, ihraç edildikten sonra ‘engelli değillermiş gibi’ var sayılarak 25 yıl prim şartı koşulmaktadır. Bu nedenle 25 yıl şartını yerine getiremeyen yüzlerce engelli hem ihraç edilmiş hem de yoksulluğa terk edilmiştir. İhraç edilen her iki engelliden birisi emeklilik hakkını kazandığı halde ihraç edilmiştir. Bu kişilerin de emekli ikramiyesi de çoğunlukla verilmemiştir. Engelli ihraçlar bu kazanılmış haklarını kullanmak için ilave dava ve mahkeme süreçleri ile uğraştırılmıştır” ifadelerini kullandı.
“İHRAÇ ENGELLİLERİN YÜZDE 46’SI KİRACI”
Gergerlioğlu, kanun teklifi gerekçesinde şu ifadelere yer verdi: “Araştırmaya göre; ihraç edilen engellilerin %46’sı kiracı ve %31’inin ipotekli konut borcu bulunduğu ifade edilmiştir. İhraç işlemiyle işsiz bırakılan engellilerin %68’i gelir hiç olmayan hanelerde yaşamak zorunda bırakılmıştır. Araştırmamaya göre ihraç edilen engellilerin %79’u iş aramış ama sadece %9’u iş bulabilmiştir. İhraç edilen engellilerin %82’si ihraçtan sonra bir sağlık sorunu yaşamasına rağmen sadece %26’sının sağlık güvencesi bulunduğu ifade edilmiştir. İhraç edilen engellilerin %76’sı aile içi ilişkilerinde ihraç nedeniyle sorun yaşadığını belirtirken %89’u genel sosyal ilişkilerinde sorun yaşadığını beyan etmiştir. Maalesef engelli ihraçların %81’i kendileriyle gerçekleştirilen sosyal dayanışmanın yetersiz kaldığını ifade etmiştir.”
