‘Ermenistan-Azerbaycan savaşı Türkiye’deki Ermenileri gerilim ve kaygı içine soktu’

TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu bünyesinde kurulan alt komisyon, ‘Ermenistan’ın Azerbaycan’a Saldırması İle Başlayan Gerilim Ve Çatışma Sürecinde Yaşanan Hak İhlalleri Ve Türkiye’deki Ermeni Vatandaşlarımızın Durumuna İlişki’” rapor hazırladı. Raporda, ”Ermenistan- Azerbaycan savaşı Türkiye’deki Ermeni cemaatini gerilim ve kaygı içine soktuğu” tespitine yer verildi.

SAVAŞ VE TÜRKİYE’DEKİ ERMENİ CEMAATİ 

44 gün süren savaşın Türkiye’deki Ermeni toplumu üzerindeki yansımalarını da ele alan Komisyon, Türkiye Ermeni toplumunun bu çatışmadan nasıl etkilendiği yerinde ziyaretlerle gözlemlendi. Bu gözlemler sonucunda ulaşılan ana bulgu komisyon raporunda, “Ermenistan’ın Azerbaycan’a saldırmasıyla başlayan gerilim ve çatışma ortamının, Ermeni cemaatini psikolojik olarak gerilim ve kaygı içine soktuğu olmuştur” görüşüyle yer aldı. TBMM Alt Komisyonu Raporu’ndan bazı bölümler şöyle:

HEDEF GÖZETMEYEN YASAK SİLAHLAR

”27 Eylül 2020 Pazar gecesi, Ermenistan’ın Azerbaycan’a saldırması ile yeni bir duruma evrilmiştir. 44 gün süren savaş sonunda Azerbaycan, Ermenistan güçlerini ağır bir askeri yenilgiye uğratmış, taraflar arasında, Rusya’nın araya girmesi ile 10 Kasım 2020 tarihinde, Karabağ bölgesi üzerinde Azerbaycan’ın siyasi hakimiyetini yeniden tesis eden ve işgal altındaki rayonları Azerbaycan’a iade eden ateşkes anlaşması imzalanmıştır.

Bu savaş boyunca, Ermenistan, sivil yerleşim yerlerini özellikle hedef almıştır. Korku ve yıldırma yolu ile Azerbaycan halkının direniş iradesi kırılmaya çalışılmıştır.

Çocuk ve kadınların da aralarında bulunduğu 94 sivil, gündüz saldırıları ile hedef alınarak şehit edilmiştir. Evler, hastaneler, kabristanlar, okullar, ekonomik tesisler kasti olarak hedef alınmış ve tahrip edilmiştir. Misket bombası gibi hedef gözetmeyen yasak silahların kullanıldığı tespit edilmiştir.

SİVİL CAN VE MAL KAYIPLARI 

Terter’de, 1. Karabağ Savaşı’ndan kaçmak zorunda kalan siviller için yapılan 16 blokluk yerleşim sitesi özel olarak defalarca saldırıya uğramış, can ve mal kaybına yol açılmıştır. Gence şehrindeki sivil yerleşim yerleri iki defa balistik füze saldırısına uğramıştır. Keza Berde şehri de çeşitli defalar füze saldırısına uğramış ve sivil can ve mal kaybı yaşanmıştır.

İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu heyetinin sahadaki bulgularla teyit ettiği üzere, Ermenistan’ı savaşa sürükleyen ve bu savaşı yöneten sivil ve asker yöneticiler, sivillere karşı işledikleri savaş suçlarından dolayı Uluslararası Ceza Mahkemesinde yargılanmalı ve yol açtıkları zararlar tazmin edilmelidir.

Birleşmiş Milletler, işlenen savaş suçlarının ve diğer insan hakları ihlallerinin tespit edilmesi ve sonrasında BM Güvenlik Konseyinin harekete geçirilmesi için ivedilikle bir özel raportör atamalı, aynı şekilde Avrupa Konseyi de bu hususu gündemleştirmelidir.”