Erdoğan, İstanbul Sözleşmesi'ni, 9 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 3. Maddesiyle kendisine tanınan yetki doğrultusunda feshetti.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Sözleşmesi’nden ayrılma kararını, 15 Temmuz 2018’de yürürlüğe giren 9 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 3. Maddesiyle kendisine tanınan yetki doğrultusunda verdi. Anayasa Mahkemesi talepte yer almadığı için o maddeyi tartışmadı ama iptali istenen düzenlemeleri anayasaya uygun buldu ve iptal etmedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul Sözleşmesi’nden ayrılma kararını, 15 Temmuz 2018’de yürürlüğe giren 9 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 3. Maddesiyle kendisine tanınan yetki doğrultusunda verdi. Söz konusu kararnameyle ilgili olarak Anayasa Mahkemesi’nin verdiği bir iptal kararı bulunmuyor. Erdoğan, kararnamedeki şu madde uyarınca kararı aldı:
MADDEDE NE YAZIYOR?
“Onaylama MADDE 3- (1) Milletlerarası andlaşmaların onaylanması, bunların feshini ihbar etmemek suretiyle yürürlük süresini uzatma, Türkiye Cumhuriyetini bağlayan bir milletlerarası andlaşmanın belli hükümlerinin yürürlüğe konulması için gerekli bildirileri yapma, milletlerarası andlaşmaların uygulama alanının değiştiğini tespit etme, bunların hükümlerinin uygulanmasını durdurma ve bunları sona erdirme, Cumhurbaşkanı kararı ile olur.”
Aynı kararnameyle, Cumhurbaşkanı’na, milletlerarası anlaşmaların onayıyla ilgili verilen yetkiler davada tartışıldı. Ancak AYM, CHP’nin iptal istemlerini reddetti. Kararda, şu ifadeler kullanıldı:
CHP’NİN AYM BAŞVURUSU
“Cumhurbaşkanı’nın yetkisi “Resmî Gazete’de yayımlanmadan yürürlüğe girebilecek andlaşmaların CBK ile düzenlenmesinin Cumhurbaşkanı’nın yürütme yetkisine ilişkin konularda CBK çıkarma yetkisi kapsamında kaldığı anlaşılmaktadır. Andlaşmaların yayımlanmasına yönelik yürürlükte olan herhangi bir kanuni düzenleme tespit edilemediğinden kuralların bu yönüyle de CBK ile düzenlenmesine bir engel bulunmamaktadır.”
“Anayasa’nın 90. maddesinin beşinci fıkrasının birinci cümlesinde, usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmaların kanun hükmünde olduğu belirtilmekle birlikte andlaşmaların onaylanması, uygun bulunması ve yayımlanması gibi hususlar özel olarak Anayasa’nın 90. maddesinde düzenlenmiştir. Dolayısıyla kanunların yayımlanmasını düzenleyen Anayasa’nın 89. maddesinin, usulüne göre yürürlüğe konmuş andlaşmalar yönünden uygulanma imkânı bulunmamaktadır. Onay gerekmez.”
Yeni hükûmet sisteminin en önemli özelliklerinden biri Cumhurbaşkanı’na “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” adı altında düzenleme yapma yetkisinin tanınmasıdır. CBK’ların en belirgin özelliği ise Cumhurbaşkanı’na belirli konularda ilk elden düzenleme yapma yetkisinin verilmiş olmasıdır. Yürütmenin diğer düzenleyici işlemlerinden farklı olarak Cumhurbaşkanı Anayasa’da belirlenen yetki çerçevesinde herhangi bir kanuna dayanmadan ya da yasama organının onayı olmadan CBK’lar yoluyla düzenleme yapabilecektir.”
