Ağustos 2022 enerji enflasyonu verileri açıklandı. Türkiye açık ara farkla birinci sırada. Ayrıca 2000’den beri Türkiye’de enerji fiyatları 32 kat arttı.
Enerji fiyatları dünya genelinde yükselişte. Özellikle Rusya’nın Ukrayna’yı işgâli sonrasında Avrupa’da enerji fiyatları artıyor. Bazı devletler, vatandaşlarına yükselen enerji fiyatları sebebiyle yüklü miktarlarda maddi destekler verdi. Aynı zamanda birçok ülke enerjide ne kadar Rusya’ya bağımlı olduklarının farkına vardı ve alternatif enerji kaynaklarına yöneldi. Peki Türkiye enerji fiyatlarındaki artışta dünyada kaçıncı sırada? Avrupa enerji krizini nasıl yönetiyor? Dünya ülkelerinde enerji fiyat artışı oranı kaç? Almanya’nın enerji krizine çözümü ne?
TÜRKİYE ENERJİ FİYATLARINDA 1 NUMARA
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), Ağustos 2022 ayı enerji enflasyonu verilerini yayınladı. Enflasyon verisi; elektrik, doğal gaz ve akaryakıt fiyatlarının son 1 yıldaki fiyat değişimini gösteriyor. Enflasyon verilerine göre Avrupa Birliği enerji enflasyonu ortalaması yüzde 38,3; OECD ülkelerinin ortalaması yüzde 35,3; G7 ülkelerinin ortalaması ise yüzde 33,1 oldu.
Açıklanan verilerde Türkiye, Almanya, İngiltere gibi Avrupa ülkeleri ile beraber; Japonya, Kanada, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Meksika, İsrail ve Güney Kore gibi farklı coğrafyalardan gelişmiş ülkeler de yer alıyor.
OECD verilerine göre Ağustos 2021 ile Ağustos 2022 arasında enerji fiyatlarında en yüksek enflasyon yüzde 142,6 ile Türkiye’de oldu. Türkiye’den sonra en yüksek enerji enflasyonu yüzde 87,1 ile Estonya ve 70,6 ile Litvanya’da. Son bir senede enerji fiyatları yüzde 50’den fazla artan ülkeler şöyle: Hollanda yüzde 68,4; Letonya yüzde 63,4; İngiltere yüzde 57,7; Yunanistan yüzde 50,7.
ALMANYA ORTALAMANIN ÜZERİNDE, ABD ALTINDA
Almanya yüzde 36,2’lik enerji enflasyon oranı ile OECD ortalamasının üstünde kaldı. OECD ortalamasının altındaki ülkeler ise şöyle: Polonya yüzde 36,8; Güney Afrika yüzde 33,4; ABD yüzde 32,9.
Enerji fiyatları en az zamlanan ülke ise yüzde 4,4 ile Macaristan oldu. Sonrasında gelen Meksika yüzde 4,8; Kolombiya yüzde 15,6; Japonya 16,2; İsrail yüzde 18,3 ve Slovakya yüzde 20,6.
TÜRKİYE YILLARDIR ZİRVEDE
OECD’nin başka bir enerji enflasyon verisi yayınladı. OECD bu verileri 2015 yılındaki toplam enerji fiyatı 100 birim olarak hesaplayarak oluşturdu. Ayrıca ilerleyen aylar içerisindeki enerji fiyatındaki değişim oranını bu 100 birim üzerine eklendi. Böylelikle 2015’den beri bir ülkedeki enerji fiyatı değişimini görmek daha da kolaylaştı.
Türkiye ise Kasım 2016’dan beri dünyada en fazla enerji enflasyonuna sahip ülke. Türkiye’deki enerji fiyatı 2015 ile Temmuz 2022 arasında yüzde 384 arttı. Yani yaklaşık 7 senede enerji fiyatları 5 katına yaklaştı. Temmuz 2022’deki enflasyon oranlarında Türkiye’den sonra gelen ülke Rusya. Rusya’da son 7 senede enerji fiyatları yüzde 150 arttı. Bu oran Türkiye’nin yarısından bile az.
7 sene içerisinde OECD ülkeleri ortalama yüzde 126; ABD yüzde 125; Belçika, Avusturya ve Hollanda yüzde 122; İngiltere ve Kanada yüzde 121; G7 ülkeleri yüzde 120; AB yüzde 119; Almanya ve İspanya ise yüzde 118 enerji enflasyon oranına sahip.
JAPONYA, İSVİÇRE VE İSRAİL’DE SENELERDİR ENERJİ FİYATLARI DEĞİŞMEDİ
7 sene içerisinde Japonya, İsviçre ve İsrail’de enerji fiyatları yüzde 110’nun aşağısında kaldı. Suudi Arabistan ve Yunanistan yüzde 111; Kosta Rika yüzde 112; Fransa, İtalya ve İrlanda yüzde 113; Finlandiya ve Portekiz yüzde 114; Güney Kore, Danimarka ve Çin yüzde 115 enerji enflasyonuna sahip.
TÜRKİYE’NİN ENERJİ ENFLASYONU PİK YAPTI
Türkiye’nin enerji fiyatları seneler içerisinde hep artış gösterdi. Özellikle 2018 yılından sonra Türkiye’deki enerji fiyatları hızlı bir yükselişe geçti. Türkiye’nin 2015’deki enerji fiyatlarının ortalaması 100 birim olarak kabul edilerek oluşturulan enflasyon rakamlarına göre 2000 Ocak – Ağustos 2022 arasında enerji fiyatları 32 kata yakın arttı.
ALMANYA ENERJİ FİYATLARINDAN RAHATSIZ
Almanya’da enerji fiyatları 2015-2020 arasında yüzde 106 artış gösterdi. 2021 yılından itibaren ise enerji fiyatlarında bir yükseliş meydana geldi ve son 3 ayda enerji enflasyonu 2015’e göre yüzde 118 arttı. Ayrıca enerji enflasyonu Almanya’da 2021 Ağustos- 2022 Ağustos arasında yüzde 36,2 arttı.
Türkiye’ye göre hiç sayılabilecek bu oran Almanya için kriz oluşturdu. Alman halkı marketlerdeki yağları, unları ve temizlik malzemeleri gibi birçok ürünü stokladı. Birçok kişi kendi ekonomik tedbirlerini almaya başladı. Alman devleti ise Eylül ayının başında bu sene içerisinde 3. yardım paketini açıkladı. Bu 3 yardım paketi ve yaz ayında uygulanan 9 Euro bilet kampanyası artan enerji fiyatları sebep gösterilerek oluşturulmuştu.
ALMANYA ÇÖZÜMÜ YENİLENEBİLİR ENERJİDE ARIYOR
Almanya’nın resmi istatistik kurumunun verilerine göre, Almanya’daki yenilenebilir enerjinin üretimdeki payı 2021’in ilk çeyreğinden 2022’nin ilk çeyreğine yüzde 40,4’den yüzde 47,1’e yükseldi. Rüzgar enerjisinin oranı yüzde 24,2’den yüzde 30,1’e; güneş enerjisinin oranı yüzde 4,7’den yüzde 6,3’e yükseldi. Biyogazın oranı ise yüzde 0,2 düşerek yüzde 5,4’e geriledi.
Almanya’nın Hamburg şehri merkezli enerji tedarik şirketi LichtBlick, Almanya’da 500 binden fazla nüfusu olan 14 metropolü inceledi ve yeni inşaa edilen binaların çatılarının güneş panelleri ile kaplanma verilerini çıkarttı. Almanya’daki 14 büyük metropolün 9’unun yeni binalarında güneş paneli kullanımı oranı yüzde 50’nin altında.
Alman metropollerinde yeni binalara en çok güneş paneli yerleştirilen şehir Nürnberg oldu. Nürnberg’deki yeni çatıların yüzde 69,2’sinde güneş paneli var. 2021 oranlarında Nürnberg’deki bu oran yüzde 44,3’tü. İkinci sırada yüzde 63,6 ile Köln geliyor. Ardından Essen yüzde 59,6; Stuttgart yüzde 56,8; Dresden yüzde 51,7 ve Dortmund yüzde 49,1 oranına sahip.
Yeni binaların çatılarında en az güneş paneli inşaa edilen şehir ise Hamburg oldu. Hamburg’da bu oran yüzde 10,1. Ardından gelen Münih’de yüzde 20,8; Bremen’de 22,1 ve Düsseldorf’ta yüzde 24,6.
