Dünya ‘savaş başladı, başlayacak’ derken, Kiev’de hayat nasıl?

Rusya’nın, Ukrayna sınırına yığdığı binlerce asker ve ülkeyi işgal edeceği iddiası ile savaş korkusu bütün dünyanın gündeminde. Peki, Ukraynalıların gündeminde bu sıcak savaş söylentisi ne kadar yer tutuyor?

Başkent Kiev’de yaşan biri olarak ne Ukraynalı komşularımda ne de çevremde savaş endişesine ya da savaş hazırlığına şahit olmadım.

Pencereden bir yıl önce baktığımda gördüğüm manzarayı görüyorum. Bir değişiklik yok sokaklarda. Her şey önceden nasıl ise bugün de öyle. Ancak ekranın karşısına geçtiğimde yurt dışında, yaşanan paniği görünce şaşkına dönüyorum. Bizim içinde bulunduğumuz, yaşadığımız ülkede hissedemediğimiz bir “savaş” için İngiliz, Amerikan basını süre bile veriyor: “48 saat içinde terk edin”, “17 ülke elçiliğini ve vatandaşlarını tahliye ediyor”, “Savaş 15 Şubat’ta başlayacak” adeta dış dünyada kıyamet kopuyor.

Twitter Space’da “savaş odaları” kuruluyor, hayatında eski Sovyet görmemiş, Ukrayna’ya kimlikle seyahat olmasına rağmen adım atmamış kişiler, Ukrayna hakkında yorum yapıyor, yazı yazıyor YouTube’da esip gürlüyor.
Ancak pencereden bakıp mevsim normallerinden daha sıcak güneşli Kiev’de sokağa çıktığımda savaş söylentisinden uzak halkın içinde normale hayatıma dönüyorum.

GIDA STOĞU YAPILIYOR MU?

Dolara hücum yok, benzin istasyonlarında araç kuyruğu yok, sokaklarda asker polis yok. Marketlerde raflar dolu, insanlar gıda malzemelerini günlük ihtiyaçları kadar alıyor. Kimse gıda stoğu yapmıyor. Mağazalarda fiyatlar karaborsa şeklinde yükselmiyor aksine başlıca tüketim ürünlerinde indirimler var. Belediye ve kamu hizmetlerinde en ufak bir aksaklık yok. Devletin bütün kurumları hazır ve nazır, yabancıların paniğini şamatasını izliyor.
Türkiye’yi böyle bir durumda hayal bile edemiyorum. Böyle bir risk olsaydı herhalde marketler yağmalanır, ana tüketim malları karaborsaya düşerdi.

Uçak biletlerinde artış var ama zannetmeyin ki Ukraynalılar kaçıyor. Hayır, aksine Ukrayna’daki batılı ülkelerin vatandaşlarına “çıkın” demesi üzerine bulabildikleri tarifeli seferlerle ülkeyi terk ediyorlar. Arap turistlere “acil dönün” çağrısı yapıldığı için onlar da planlı dönüşlerinden önce çıkıyor.

ÖĞRENCİ NASIL DESİN OKULA, SİNEMAYA, PİZZACIYA GİTTİĞİNİ…

Okuduğu, izlediği haberlerin tesirinde olan, bomba değil balon patlasa korkan evhamlılar çocuklarının biletlerini emrivaki kesip, Türkiye’ye zorla götürüyor. Ukrayna’daki öğrenci ailesine bile anlatamıyor derdini. Anne paniklemiş, çocuk nasıl desin, “Para gönder, restorana gideyim pizza yiyeyim, sinemaya gideyim, bowling oynayayım, bilardoda takılayım.” Okula gittiğini, ödevlerini yaptığını, savaşın kimsenin umurunda olmadığını anlatıyor ama dinletemiyor.
Dışarı çıkıyorum savaşın esamisi yok. Eve dönüyorum burada da gündemde savaş yok. Liseli kızım arkadaşlarıyla doğum günü partisine toplu taşımayla gidiyor, “Akşam geç saatte geldim, sokaklar tıklım tıklım baba” diyor. Eğleniyorlar, liselilerin gündemlerinde savaş yok. Türkiye’deki liseliler jeopolitik uzman olmuş yatıp kalkıp bunu konuşuyor.

Cuma akşamı, Ukraynalı komşularımızla halı saha maçımız vardı. Maç sonrası duş ve sauna derken oturduk çay içiyoruz. Komşularım; inşaatçı, pazar esnafı, sivil toplum kuruluşu mensubu, özel güvenlik, spor sağlıkçısı, şoför gibi toplumun her kesiminden. Halkın savaş konusunda ne düşündüğünü merak ettiğim için susup, neler konuşuyorlar dinliyorum.

Bekliyorum, futbol konuşuldu, filmler, fıkralar, sağlık, konuları gülme eğlenme konuşuluyor ancak ne hikmetse konu savaşa gelmiyor. En son ben yine dayanamayıp, “Ne olacak Rusya, Ukrayna’ya saldıracak mı?” diye sordum.

‘RUSYA KİMİNLE SAVAŞACAK?’ DİYE SORAN KİEVLİ KOMŞU…

Bir anda herkes bana baktı. Sanki dünyanın böyle bir gündemi yok, ülkede bir sıcak savaş riski yok. Bana baktı yaşlı olan, Dinamo Kiev’in futbol kulübünün sağlıkçısı “Rusya, neden ve kimle savaşacak?” dedi.

Aslında ben de bunu merak ediyorum. “Rusya, NATO ile sınır olmak istemiyor, sınırında demokratik bir gücün olmasını istemiyor” diyebilirdim.

Ancak ben “bilmem” dedim. O da “Savaş sebebi yok ki” dedi.

Evet, Ukrayna halkı için ortada bir savaş sebebi yok, Rusya’nın şantajı var. Sürpriz bir savaş olursa da iktidarın ve sayısı bir milyonu bulan eli silah tutan asker, gazi ve gönüllülerin savaşma motivasyonu da var.

Ayrıca, Ukrayna’nın başkenti olsun doğusu olsun, Ruslar ile Ukrainler iç içe yaşıyor. Kimi vuracaksın? Slav milleti, dili ve mezhebi (Ortodoks) aynı. Ortada bir kazan kazan oyunu var. Petrol fiyatları var, doğal gaz fiyatları var, savunma sanayisine aktarılan hazine kaynakları var, ABD’deki yüksek enflasyon var, Rusya içindeki yolsuzlukların konuşulmaması var, iktidarların devamını için savaş gündemine ihtiyaç var.

Hayat cephe hattında normal akışında, Ukraynalılar ve Ruslar savaşmak istemiyor bence siz de kendi gündeminizde kalın.