AYM, Cumhuriyet Halk Partisi’nin düzenlemenin iptali için yaptığı başvuruyu reddetti. KHK düzenlemesi “paramiliter güçlere dokunulmazlık” eleştirilerine yol açmıştı.
Anayasa Mahkemesi (AYM) 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi ve sonrasındaki eylemlere müdahale eden sivillerin cezai sorumluluğunu kaldıran Kanun Hükmünde Kararname’ye (KHK) onay verdi. AYM, Cumhuriyet Halk Partisi’nin düzenlemenin iptali için yaptığı başvuruyu reddetti. KHK düzenlemesi “paramiliter güçlere dokunulmazlık” eleştirilerine yol açmıştı.
Aralık 2017’de Resmi Gazete’de yayımlanan 696 sayılı KHK ile 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi ve sonrasındaki eylemlere müdahale eden sivillerin cezai sorumluluğunu kaldırdı. CHP ise Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle düzenlemenin iptali için AYM’ye başvurdu. Yüksek Mahkemeni’nin Resmi Gazete’de yayımlanan gerekçeli kararına göre düzenlemenin iptali için yapılan başvuru geri çevrildi. AYM “Kuralın öngürdüğü bastırma kapsamında hareketlerin hukuka uygunluk sebeplerinin bulunduğu sınırlar içinde kalan fiiller olması nedeniyle söz konusu fiillerin hukuk düzeniyle çeliştiği söylenemez” yorumunda bulundu.
Oybirliği ile karar alan AYM gerekçede “Dava konusu kuralın bir yargılama engeli getirmediğinin de vurgulanması gerekir” ifadesini kullandı.
İÇ SAVAŞ VE PARAMİLİYER GÜÇ ELEŞTİRİSİ
Sözkonusu KHK düzenlemesi muhalefet partileri tarafından sert şekilde eleştirilirken sosyal medyada da tartışma yaratmıştı. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, “‘Terörle mücadele ediyorum’ diyecek herkesin başkalarını boğazlamasının önünü açtılar” yorumu yapmıştı. CHP İstanbul milletvekili Barış Yarkadaş ise “AKP son KHK ile paramiliter güçlere ‘dokunulmazlık’ verdi. Toplumsal muhalefeti kontr-gerilla yöntemleriyle sindirmek istiyorlar” demişti.
HDP Diyarbakır Milletvekili Ziya Pir ise “Paramiliter yapılar meşrulaştırılıyor” paylaşımında bulunmuştu. CHP Trabzon Milletvekili avukat Haluk Pekşen hükmün iptali için acil koduyla, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvuracağını da açıklamıştı.
KHK ile yargılanmama muafiyetinin anlamı yasa ile silah kullanma yetkisine hukuk kuralları içerisinde sahip olan güvenlik güçleri dışındaki gladyo-jitem-hizbulkontra benzeri oluşumlara bundan sonrası bakımından mesaj ve güvence vermektir.
"Siz suç işleyin yasası arkadan gelir." pic.twitter.com/FPdMxWGfsS— Sezgin Tanrıkulu (@MSTanrikulu) December 24, 2017
O MADDE NE DİYOR?
İlk düzenleme şu şekildeydi: “15 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ve terör eylemleri ile bunların devamı niteliğindeki eylemlerin bastırılması kapsamında karar alan, karar veya tedbirleri icra eden, her türlü adli ve idari önlemler kapsamında görev alan kişiler ile olağanüstü hal süresince yayımlanan kanun hükmünde kararnameler kapsamında karar alan ve görevleri yerine getiren kişilerin bu karar, görev ve fiilleri nedeniyle hukuki, idari, mali ve cezai sorumluluğu doğmaz.”
AKP eliyle hukukun çökertildiğini tarihe not düşmek için bu başvuruyu yapıyorum. https://t.co/qE13SDPvZd ##halukpeksen @halukpeksen aracılığıyla
— Haluk Pekşen (@halukpeksen) December 25, 2017
AKP iktidarı bu maddeye aşağıdaki fıkrayı ekleyerek sivillere de dokunulmazlığın önünü açmıştı: “Resmi bir sıfat taşıyıp taşımadıklarına veya resmi bir görevi yerine getirip getirmediklerine bakılmaksızın 15/7/2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ve terör eylemleri ile bunların devamı niteliğindeki eylemlerin bastırılması kapsamında hareket eden kişiler hakkında da birinci fıkra hükümleri uygulanır.”