Beyaz Saray’ın 6 Nisan’da “uzay kaynaklarının geri kazanımı ve kullanımı için uluslararası desteği teşvik etme” konusunda bir direktif verdiği açıklandı. Bu direktife göre, ABD diğer ülkeleri 1979 Ay Antlaşması’na katılmamaya ve bu anlaşmaya alternatif olarak ABD ile tek taraflı ve çok taraflı anlaşmaların müzakeresi için ikna etmeye çabalamalı.
BM ANLAŞMASI YERİNE ARTEMİS ANLAŞMALARI
Sözü geçen 1979 Ay Antlaşması, Birleşmiş Milletlerin “Uzay Boşluğunun Barışçıl Kullanımları Komitesi’nin” hazırladığı, Rusya, Çin ve ABD gibi büyük uzay güçlerinin imzalamadığı bir anlaşma. BM’nin antlaşmasını imzalayan sadece 18 ülke var.
Reuters’ın bildirdiğine göre, ABD Başkanı Donald Trump’ın yönetimi, “Artemis Anlaşmaları” adlı ay madenciliği ile ilgili yeni bir uluslararası anlaşmaya hazırlandığı bildiriliyor. Henüz kamu oyuna sunulmayan bu anlaşamanın Ay üzerinde madencilik yapılabilmesini sağlayacağı düşünülüyor.
ASIL AMAÇ MADENCİLİK İÇİN GÜVENLİ BÖLGE Mİ?
İsim verilemeyen kaynalara göre, NASA’nın yeni Artemis ay programından adını alan Artemis Anlaşmaları, diğer rakip ülkelerden veya yakın bölgelerde çalışan şirketlerden gelebilecek zararları önlemek için Ay’da ABD üsleri için “güvenlik bölge” oluşturmayı öneriyor.
1979 Ay Antlaşması’nın yerine ABD’nin desteklediği yeni formül, şirketlerin aydan çıkardıkları kaynaklara sahip olmaları için uluslararası hukuk çerçevesinde bir çerçeve sağlamayı amaçlıyor.
RUSYA’YA TEKLİF YAPILMAYACAK
BM’nin 1979 Ay Antlaşması’na göre göksel cisimlerin ve ayın “egemenlik iddiasıyla kullanımı veya işgal yoluyla toprak sahibi olunması” mümkün değil, Reuters’ın alıntıladığı kaynak ise “ güvenlik bölgeleri yaratmak toprak talebi olarak görülmemeli” diyor. Kaynak, “bu alanların operasyona bağlı olarak değişeceğini ve teknik olarak bölgede egemenlik kurmak için değil, uzay aktörleri arasında koordinasyon sağlamak hedefi ile istendiğini” söylüyor.
Haberlere göre, Artemis Anlaşmaları’nın taslağı henüz ABD uzay ortaklarıyla resmi olarak paylaşılmadı. Trump yönetiminin önümüzdeki haftalarda anlaşmaları Avrupa, Kanada, Japonya, Birleşik Arap Emirlikleri ve Washington ile ticari anlamda “benzer görüşlü” ülkeler ile müzakere etmesi bekleniyor.
Pentagon, Moskova’yı dünya yörüngesindeki Amerikan casus uydularına “zararlı” uydu manevraları yürüttüğü gerekçesiyle “düşman” olarak gördüğü için Rusya, Artemis Anlaşmalar’ında erken bir ortak olmayacak. (KRONOS DÜNYA)
