Koronavirüs günlük dilimize ve sosyal alışkanlıklarımızı derinden etkiledi. 2020'de hayatımıza birçok yeni kelime ve kavram da girdi.
Bütün dünyayı sarsan koronavirüs salgını ve felaketlerle hafızalarımıza kazınan 2020 günlük dilimizi ve sosyal alışkanlıklarımızı da derinden etkiledi. 2020’deki “yeni normal”de hayatımıza birçok yeni kelime ve kavram da girdi. Peki, 2020’de en çok kullanılan kelimeler hangisi? 2020’de hayatımıza hangi yeni kelimeler girdi?
Hayatımızda yer edinen o terimlerden bazılarını sizler için derledik.
1) PANDEMİ/ SALGIN
Pandemi (salgın) kelimesi aslında 2020’den önce de dilimizde vadı. Ancak 2020 ile beraber günlük hayatımıza yerleşti. ABD’li sözlük yayıncısı Merriam Webster’a göre 2019 ile kıyaslandığında 2020’de pandemi kelimesinin kullanımı yüzde 4 bin arttı. Modern zamanlarda bir salgın tüm hayatı bu kadar derinden etkilememişti. O yüzden koronavirüsle birlikte adı en çok anılan terim pandemi/salgın oldu.
2) MUTLU SANAL SAATLER
Karantina tedbirleri ile restoranlar ve barlar kapandı. Okullar sanal olarak eğitim vermeye başladı ve dışarıda yan yana gelebileceğimiz insan sayısı sınırlandırıldı. Belirli yaş gruplarına sokağa çıkma kısıtlamaları getirildi. Bu durum sosyal yaşantımızı yeniden şekillendirdi. 2020 buluşmalarımızda, toplantılarımızda sanal bir devir başlattı. “Mutlu Saat” özellikle restoran ve barlarda indirimlerin uygulandığı zaman dilimleri. İnsanlar genellikle iş çıkışında günün yorgunluğu atmak için gittiklerinde uygulanıyor. Artık uzun süren online toplantılardan sonra “sanal mutlu saat” hayatımıza girdi. Arkadaş, aile üyeleri ve dostlarımızla “sanal buluşmalar” yapıyoruz.
3) BÜYÜK YANGINLAR
Avustralya, Brezilya, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya 2020’de iklim değişikliğinden kaynaklı çok sayıda büyük orman yangınına sahne oldu. Bu yangınlar milyonlarca hektarlık ormanın ve çalılığın yok olmasına neden oldu. Yaşanan büyük yangınların sebep olduğu duman, is ve küllerden oluşan kirlilik ve çok önemli karbon monoksit (CO) emisyonları dünya çapında hissedildi. İngilizce’de “megafire” olarak adlandırılan “mega yangın” veya “büyük yangın” kavramı 2020’de oldukça öne çıktı.
4) HEYKEL DEVİRMEK (CİVATALARI SÖKMEK)
ABD’de George Floyd’un polis tarafından öldürülmesiyle ırkçılık karşıtı protestolar canlandı. Atlantik’in her iki yakasındaki tartışmalı tarihi figürlerin heykelleri üzerindeki tartışmalar yeniden alevlendi. İngiltere’de bir İngiliz köle tüccarının heykeli Bristol’de devrildi. Eski Başbakan Winston Churchill’in heykeli Londra’nın merkezindeki protestolar sırasında polis tarafından korundu. Belçika’da aktivistler, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ne (DRC) hükmeden eski Kral II. Leopold’u tasvir eden anıtların kaldırılması çağrısında bulundu. Fransa’da, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, heykelleri kaldırmayı reddetti. Bunun yerine ülkeye “tüm tarihe net bir şekilde birlikte bakma” çağrısında bulundu. 2020 “heykellerin devrildiği” bir yıl olarak kayıtlara geçti. Bu durum için İngilizce’de ise “civataları sökmek” kavramıyla ifade ediliyor.
5) TIBBİ POPULİZM
Salgınla birlikte belirsizlik ve yeni virüsle ilgili bilgi ihtiyacı, tıp dünyasında da tıp dışı dünyada da yeni figürlerin ortaya çıkmasına neden oldu. Profesör Didier Raoult COVID-19 hastalarını hidroksiklorokin ile tedavi etme konusunda öneride bulundu. Rault’un tartışmalı önerisi küresel anlamda dikkati üzerine çekti. Metz-Thionville CHR COVID-19 biriminde doktor olan Dr. Damien Barraud, meslektaşını şiddetle eleştiren sağlık profesyonellerinden birisiydi.
Dr. Barraud Nisan ayında Fransız basınına verdiği demeçte “Bu tıbbi popülizmdir,” dedi. Pandemi, özellikle internet üzerinden komplo teorilerinin patlamasına yol açtı. Yanlış bilgiler ve desteklenmeyen teoriler medyada ve internette yayıldı. Birleşik Devletler’deki “Plandemic” ve Fransa’daki “Hold-Up” gibi komplo belgeselleri viral oldu. (Deniz Taşçı)
